Do 1786 roku Żydzi z Kościerzyny i okolic byli najprawdopodobniej chowani na wzgórzu położonym na wschód od miasta. W tymże roku jednak niejaki Kaspar Gerson, na potrzeby nowego cmentarza, wydzierżawił gminie żydowskiej teren w pobliżu dzisiejszej ul. Strzeleckiej. Teren ten zajmował powierzchnię 1,34 ha, z czego na cmentarz przypadło 610 m2. Rok po zawarciu umowy pochowany został pierwszy zmarły. W okresie międzywojnia powierzchnia nekropolii wynosiła już ok. 1 ha. W 1938 roku odbył się w mieście ostatni żydowski pogrzeb – miejsce ostatniego spoczynku znalazł tu znany w mieście piekarz i cukiernik, długoletni członek rady Miasta, Paul Michaelis .
Już w pierwszych dniach II wojny światowej kirkut został zdewastowany przez Niemców. Pozostałości nagrobków widoczne były jeszcze do końca lat 60. XX wieku. 8 kwietnia 1971 roku cmentarz urzędowo zamknięto. 27 maja 2014 roku uroczyście odsłonięto pamiątkową płytę z czarnego marmuru, upamiętniającą dawne miejsce spoczynku kościerskich Żydów. Znajduje się ona w zacisznym miejscu na tyłach obecnego budynku Urzędu Gminy, pomiędzy dwiema lipami, które – zgodnie z dawną tradycją - rosły przy głównej bramie cmentarza.
Oprac. Barbara Pałasz
BIBLIOGRAFIA
Śladami żydowskimi po Kaszubach. Przewodnik, oprac. R. Denz, K. Kończał, pod red. M. Borzyszkowska-Szewczyk, Wyd. BERNARDINUM, Gdańsk, 2010
